تحلیل مقایسه‌ای تجارب فرهنگ‌سازی دو دانشگاه پکن در زمینه مسئولیت‌پذیری اجتماعی دانشجویان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

گروه آب، کشاورزی و محیط زیست، دانشکده حکمرانی، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

10.22059/jsbu.2025.394478.1022

چکیده

مسئولیت اجتماعی دانشگاه‌ها به‌عنوان یکی از رسالت‌های کلیدی نظام آموزش عالی در قرن بیست‌ویکم مطرح است. این پژوهش، با هدف تحلیل و مقایسه نقش دو نهاد آموزش عالی برجسته شهر پکن (دانشگاه پکن و دانشگاه نرمال پکن) در پرورش، ترویج و نهادینه‌سازی فرهنگ مسئولیت اجتماعی در میان دانشجویان نگاشته شده است. به این منظور با استفاده از تحلیل اسنادی و تفسیر کیفی محتوای اسناد، گزارش‌ها و مقالات مربوط به اقدام‌های این دو دانشگاه، تلاش شده است الگوهای نظری، سازوکارهای اجرایی و راهبردهای تربیتی مرتبط با مسئولیت اجتماعی دانشجویان تبیین شود. به این ترتیب با بررسی اقدام‌های نهادی، رویکردهای تربیتی و چالش‌های پیش ‌رو، شناختی عمیق‌تر از پیاده‌سازی مسئولیت اجتماعی در نظام آموزش عالی کشور چین به‌دست آمده است. یافته‌ها نشان می‌دهد هریک از این دو دانشگاه با بهره‌گیری از الگوهای متفاوت، سهم معناداری در شکل‌گیری این فرهنگ ایفا می‌کنند. دانشگاه پکن به‌طور عمده از رهگذر ساختارهای سازمانی، اقدام‌های داوطلبانه، پروژه‌های اجتماعی توسعه محلی و ارتباط با جامعه در زمینه ارتقاء آگاهی دانشجویان نسبت به مسئولیت اجتماعی خود عمل ‌کرده است، در حالی که دانشگاه نرمال پکن با تأکید بر رویکردهای آموزشی، فعالیت‌های پژوهشی و خدمات عمومی دانشجویی به ارتقاء کنش مسئولانه دانشجویان پرداخته است. در نهایت، بهره‌گیری همزمان از هر دو الگو در راستای ارتقاء مسئولیت‌پذیری اجتماعی دانشجویان در نظام آموزش عالی پیشنهاد شده است.

کلیدواژه‌ها